همجوشی هستهای در خانه! / ترکیب خلاقیت و هوش مصنوعی با ریسک سرطان
اخیراً یک شهروند کانادایی به نام هودزاه (Hudzah) توانسته است با استفاده از هوش مصنوعی و تنها با 3000 دلار هزینه، فرآیند فیوژن هستهای را در خانه انجام دهد. او که قصد داشت یک دستگاه فوسور بسازد که بتواند نوترونها را شبیهسازی کند، با استفاده از ابزارهای ساده و مواد در دسترس، توانست به یک دستاورد شگرف در زمینه انرژی هستهای دست یابد.
به گزارش شهر سخت افزار، در این پروژه Hudzah از هوش مصنوعی Claude که توسط آمازون پشتیبانی میشود، بهره برده و از OpenAI o1 Pro برای رفع مشکلات فنی و پیچیدگیهای الکتریکی استفاده کرده است. این پروژه که به کمک دانش و ابزارهای موجود در دسترس عموم انجام شده، بازتابی از تواناییهای نوین هوش مصنوعی در تسهیل پیشرفتهای علمی است.
Hudzah در ابتدا قصد داشت دستگاهی بسازد که قادر به تولید پلاسما و تقسیم اتمها باشد. اما هدف اصلی او از این پروژه، دستیابی به تولید فیوژن واقعی نبوده بلکه میخواست دستگاهی بسازد که بتواند نوترونها را شبیهسازی کرده و بررسی کند. در این راستا، او به ساخت یک محفظه خلاء با فشار بسیار پایین نیاز داشت که تنها با دقتهای بالا در مقیاس میلیتور (mTorr) قابل اندازهگیری است. این بخش از پروژه برای او چالشبرانگیزترین بخش بود.
روند ساخت دستگاه
برای ساخت این دستگاه، هودزاه از مواد و قطعاتی استفاده کرده که به راحتی در دسترس هستند. یکی از مهمترین قطعات مورد استفاده در این پروژه، گاز دوتریوم (Deuterium) بوده است که از طریق الکترولیز آب سنگین (D2O یا همان heavy water) به دست آمده است. او برای این منظور از یک اسباببازی ماشین سوختخودرو که دارای سلول PEM بود، استفاده کرده و از آن برای تولید دوتریوم از آب سنگین بهره برده است. این گاز که معمولاً در مقادیر زیاد و تنها با مجوزهای خاص قابل دسترسی است، در این پروژه با هزینه بسیار کم تولید شد.
Hudzah برای تولید فشار بسیار پایین در محفظهاش، از یک پمپ وکیوم دو مرحلهای با قیمت 120 دلار و خازنهای الکترواستاتیک با هزینه 60 دلار از سایت علیاکسپرس استفاده کرد. مجموع هزینه ساخت دستگاه حدود 3000 دلار برآورد شده است که در مقایسه با هزینه معمولی چنین پروژههایی، رقم بسیار پایینی است.
چالشهای فنی و کمکهای هوش مصنوعی
وی اذعان دارد که بزرگترین چالشهای فنی در این پروژه مربوط به طراحی و ساخت محفظهای بود که قادر به تحمل فشارهای بسیار پایین باشد. علاوه بر این، دستیابی به ولتاژهای بالا برای تولید دوتریوم از آب سنگین، نیازمند ابزارهای خاص و دقیق بود. در این مسیر، هوش مصنوعی Claude و OpenAI o1 Pro به کمک هودزاه آمدهاند.
Claude به او کمک کرده تا اسناد و راهنماییهای مورد نیاز را برای ساخت این دستگاه را بیابد و خطاها و مشکلات دستگاه را شبیهسازی کند. این سیستم هوش مصنوعی به او این امکان را داده تا با سرعت بسیار بالا بخشهای مختلف پروژه را بررسی و عیبیابی کند. علاوه بر این، OpenAI o1 Pro به او در حل مشکلات پیچیدهتر مربوط به سیمکشیهای الکتریکی و مونتاژ قطعات دستگاه کمک کرده است.
ایمنی و هشدارها
او بهطور خاص به خطرات مربوط به این پروژه اشاره کرده و گفته است که نوترونها و اشعههای ایکس تولید شده در فرآیند فیوژن هستهای میتوانند سرطانزا باشند. او تأکید کرده است که برای محافظت در برابر این اشعهها، باید از پوشش سربی استفاده کرد. به دلیل عدم دسترسی به سرب، او خود را در هنگام آزمایش به اتاقی دیگر فرستاده و از دور دستگاه را فعال کرده است.
اگرچه این پروژه بهعنوان یک دستاورد جالب در زمینه فیزیک هستهای به حساب میآید، Hudzah هشدار داده است که اینگونه آزمایشها میتوانند خطرات زیادی به همراه داشته باشند. او تأکید کرده که کسانی که قصد انجام چنین آزمایشهایی را دارند باید تمام نکات ایمنی را رعایت کنند و از راهنماییهای متخصصان استفاده کنند. بهویژه آنکه ساخت دستگاههای همجوشی هستهای واقعی که قادر به انجام فرآیندهای هستهای باشند، نیازمند تجهیزات پیچیدهتر و خطرات بالاتری است.
این دستاورد که به کمک هوش مصنوعی و منابع در دسترس عمومی به وقوع پیوسته است، میتواند نقطهعطفی در تحقیق و توسعه فناوریهای هستهای غیرمتمرکز باشد. در حالی که هنوز راه زیادی تا دستیابی به فیوژن هستهای پایدار و کاربردی باقی است، این پروژه نشاندهنده توانمندیهای جدیدی است که هوش مصنوعی و ابزارهای آنلاین میتوانند در دسترس عموم قرار دهند و به تسهیل فرآیندهای علمی و فنی کمک کنند.
در نهایت، Hudzah تجربه خود را بهعنوان یک مدل الهامبخش برای کسانی که به دنبال انجام آزمایشهای علمی هستند، مطرح کرده و از مزایای استفاده از هوش مصنوعی برای پیشبرد چنین پروژههایی دفاع کرده است.