آریاندس، فرمانروای پارسی که تحت سلطه کبوجیه حاکم مصر بود، زمانی به دربار داریوش آمد تا به وی گزارش دهد که فرزندش در سال ۵۲۲ ق.م با پرداخت خراج، وفاداری خود را به کبوجیه اعلام کرده است. این اطلاعات باعث شد که آریاندس پس از مشورت با داریوش، در سال ۵۱۳ ق.م سپاهی به فرماندهی دو نجبا از طایفه‌های مختلف پارسی (امازیس و بدرس) به نبرد با برقه، واقع در مرزهای غربی لیبی بفرستد. برقه‌ای‌ها پس از مقاومت طولانی تسلیم شدند و طبق معاهده‌ای خراج‌گزار پارسیان شدند. آریاندس که اکنون بسیار قدرتمند شده بود، توسط داریوش از منصب خود برکنار گردید و پس از آن معابد را تجدید ساخت.
لشکرکشی داریوش به سکاهیه
در سال ۵۱۳ ق.م، داریوش به سوی سکاهیه حرکت کرد. قبل از این، به دموکدس، پزشک مشهور پادشاه، دستور داده شد که منطقه را مورد بررسی کامل قرار دهد. داریوش سپس به تعقیب سکاها پرداخته و سفیری نزد «اسخون خه»، پادشاه سیت‌ها فرستاد. این اقدام نشان‌دهنده قدرت نظامی پارسیان و دیپلماسی آن‌ها بود. در پاسخ، اسخون خه با ارسال هدایا، پیام خاصی به داریوش فرستاد که معانی مختلفی داشت و نشان‌دهنده نوعی تسلیم بود. هرودوت و دیگر مورخان در مورد این لشکرکشی نوشته‌اند که داریوش موفق به شکست سکاها و تسلط بر آن‌ها شد.
گسترش قلمرو هخامنشی در اروپا
داریوش در مسیر پیشرفت خود در اروپا، پس از عبور از هلسپونت، پروپونتید، و دانوب، چندین شهر یونانی‌نشین در آسیای صغیر را تحت سلطه خود درآورد و به جزایر دریای اژه حمله کرد. از جمله ابتکارات جنگی وی، ساخت پل‌های شناور بر روی رودخانه‌ها و تنگه‌ها بود که به تسهیل حرکت نیروهایش کمک می‌کرد. این پل‌ها نماد قدرت مهندسی و استراتژی جنگی داریوش بودند.
نبرد داریوش در شرق
در شرق، داریوش به سرحدات هند و سند پرداخت و قلمرو خود را از طریق مناطق مختلف مانند پنجاب و مکران (بلوچستان) گسترش داد. هدف داریوش از این لشکرکشی‌ها، اتصال امپراتوری هخامنشی به سواحل دریای سرخ و خلیج فارس بود. وی موفق شد تا سرزمین‌های مختلف از جمله یمن و حجاز را تحت سلطه خود درآورد و ارتباطات منطقه‌ای را بهبود بخشد.
لشکرکشی داریوش به یونان
در یونان، داریوش به دو مرحله از لشکرکشی پرداخته بود. ابتدا دموکدس ماموریت داشت که اطلاعات لازم در مورد جزایر یونانی را جمع‌آوری کند. در مرحله دوم، فرماندهانی چون ماردونیوس و ارته‌فرنس به پیشروی به سوی آتن مأمور شدند. این لشکرکشی‌ها منجر به تسخیر جزایر مختلف یونان و قرار گرفتن آتن و اسپارت در تیررس پارسیان شد.
نتیجه‌گیری
لشکرکشی‌های داریوش اول به سکاهیه، مصر، یونان و شرق به شکلی کلیدی در تاریخ باستان ثبت شد. این نبردها، همراه با استراتژی‌های نظامی و دیپلماتیک پیچیده، نه تنها امپراتوری هخامنشی را گسترش داد، بلکه تأثیرات عمیقی بر آینده تاریخ ایران و یونان گذاشت.
منبع: شرق
