بیوگرافی ژاله علو: شوکت علو مشهور به ژاله علو یا ژاله (متولد 1 فروردین 1306 در تهران) شاعر، گوینده رادیو، صداپیشه و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون اهل ایران است. با مطلب بیوگرافی ژاله علو در بخش سینما از سری مطالب هنرمندان مجله جالبینو همراه باشید.
بیوگرافی ژاله علو
- نام اصلی : شوکت
- نام خانوادگی:علو
- تاریخ تولد:1 فروردین 1306
- محل تولد:تهران
- زمینه فعالیت:تئاتر , سینما , تلویزیون , رادیو
- پیشه:بازیگری
- تحصیلات:فارغ التحصیل دانشسرای مقدماتی تهران و فارغ التحصیل هنرستان هنر پیشگی تهران
- همسران:نصرت الله محتشم و ایرج رزمجو
- فرزندان:1 پسر
ژاله علو با نام اصلی شوکت علو (۱۳۰۶ در تهران) یکی از بزرگان عرصه سینما، تئاتر، رادیو، تلویزیون و دوبله در ایران است. او از دوران جوانی به عرصه هنر علاقهمند شد و فعالیت خود را به عنوان بازیگر تئاتر آغاز کرد. پس از آن، وارد دنیای سینما و تلویزیون شد و به خاطر استعداد و صدای خاصش، به یکی از معروفترین دوبلورهای ایران تبدیل شد. صدای ژاله علو در بسیاری از فیلمها و سریالهای معروف، از جمله آثار تاریخی و ادبی، شنیده شده و نقشهای ماندگاری را خلق کرده است.
علاوه بر بازیگری و دوبله، ژاله علو شاعری با استعداد نیز هست و در طول دوران حرفهای خود توانست در زمینههای مختلف هنری بدرخشد. او به دلیل نقشهای برجستهاش در سینما و تلویزیون و همچنین فعالیتهای ارزشمندش در حوزه دوبله، به عنوان یکی از چهرههای تأثیرگذار هنر ایران شناخته میشود. آثار او، چه در صحنه نمایش و چه در پشت میکروفون، همچنان در خاطرهها باقی مانده و میراثی از هنر برای نسلهای بعدی است.
زندگی شخصی
ژاله علو در سال ۱۳۰۶ در سنگلج تهران متولد شد. خانواده او اهل ادب، سینما بودند. پدرش ارتشی بود و پدربزرگش علوالسلطنه از خوشنویسان به نام دوره قاجار بود. پدرش علاقه زیادی به ادبیات داشت و فرزندش را از هفت سالگی با حافظ، سعدی و شاهنامه آشنا کرد و او را تشویق میکرد تا با اشعار بزرگان کشور آشنا شود.
ژاله علو در سال ۳۰ با کارگردان و دوبلور شناختهشده «نصرت الله محتشم» ازدواج کرد اما این ازدواج بعد از چند سال و بدون داشتن فرزندی به جدایی ختم شد. محتشم در سال ۵۸ و در سن ۶۹ سالگی فوت کرد. علو بعدها با ایرج رزمجو ،ترانهسرا و قهرمان پرش ارتفاع ازدواج کرد که این ازدواج هم به جدایی ختم شد. ایرج رزمجو در اسفند ۱۳۹۳ در ۷۸ سالگی در لسآنجلس درگذشت. ژاله علو از ازدواج با رزمجو یک فرزند پسر با نام شاهرخ دارد. شاهرخ رزمجو باستانشناس و عضو هیئت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در گروه باستانشناسی است.
تحصیلات ژاله علو
ژاله علو فارغالتحصیل دانشسرای مقدماتی تهران و هنرستان هنرپیشگی تهران (دوره تحصیلی ۳ ساله) است. او پس از فارغالتحصیلی از دانشسرا مستقیماً وارد کار رادیو شد.
شروع فعالیت هنری
ژاله علو فعالیت هنری خود را با گویندگی در رادیو و اعلام برنامهها، در سال ۱۳۲۷ شروع کرد. او در کودکی آثار بسیاری از شاعران همچون مانند حافظ، سعدی و مولانا را فراگرفت و در نوجوانی عضو چند انجمن ادبی و گروه شعرخوانی بود که همین موضوع باعث شد در رادیو هم دکلمه بسیاری از اشعار توسط او گویندگی شود.
ژاله علو در رادیو به نمایشهای رادیویی بسیاری میپرداخت و یکی از پایهگذاران برنامه «داستان شب» در رادیو بود که نمایشنامههای مختلفی را برای مخاطبان روایت میکردند و اولین نمایشنامهای که او برای این برنامه گویندگی کرد داستان «دختر خورشید» بود. کارگردانی این نمایشنامه رادیویی نصرتالله محتشم برعهده داشت. او اجراهای موزیکال در رادیو داشت که همین موضوع باعث شد که نام «ژاله» را برای خود انتخاب کند. علو در سال ۵۸ از رادیو بازنشسته شد.
ورود به بازیگری در سینما و تئاتر
ژاله علو در سال ۱۳۲۷ در اولین تجربه بازیگری خود در سینما در فیلم «طوفان زندگی» به کارگردانی علی دریابیگی، به ایفای نقش پرداخت. پس از آن در دو اثر سینمایی دیگر با نام «زندانی امیر» و «واریته بهاری» بازیگری کرد. سپس در سال ۱۳۲۸ وارد عرصه تئاتر وارد شد و نخستین اجرای خود را در نمایش «ماری مادلن» از آثار هنریک استپانیان در «تئاتر فردوسی» تجربه کرد و این زمینهساز حضور گسترده او در تئاتر شد. او همچنین در سال ۱۳۳۷ در نمایشی به نام «توپاز» به کارگردانی نصرتالله محتشم به ایفای نقش پرداخت.
از آثار ژاله علو در سینما میشود به طوفان زندگی، افسونگر، عروس دجله ، اتهام ، یعقوب لیث صفاری، بیژن و منیژه، بیستارهها، دندان افعی، بیوههای خندان، ور پریده، طلای سفید، شیرین و فرهاد، لیلی و مجنون، طوقی، پنجره، داشآکل، لوطی، قلندر و مهمان مامان و در آثار تلویزیونی میشود به مختارنامه، شیخ بهایی، ساعت شنی، روز رفتن، مشق عشق، روشنتر از خاموشی، تفنگ سرپر، مسافر ری، آی آدمها، روزهای زندگی، بگذار آفتاب برآید، قائممقام فراهانی، این خانه دور است، آوای فاخته، روزی روزگاری، وزیرمختار و امیرکبیر اشاره کرد.
ورود به دوبله
ژاله علو از سال ۳۱ وارد دنیای دوبله شد و اولین کارش دوبله فیلم «مادر» ساخته اسماعیل کوشان بود. دوبله این فیلم در استودیو پارس ضبط شد و او به جای دلکش گویندگی کرد. پس از دوبله این فیلم حضور او در دوبله به مرور بیشتر شد و در دوبله بسیاری از فیلمهای غربی حضور پیدا کرد و به جای بسیاری از بازیگران مطرح گویندگی کرد. ژاله علو شروع کننده دوبله کارتون در ایران بود و دوبله فارسی بسیاری از آثار والت دیزنی با مدیریت دوبلاژ ایشان صورت گرفته است. اواخر دهه سی او با رادیو و سینما فاصله گرفت و بیشتر بر روی رادیو و دوبله تمرکز کرد.
ژاله علو دوبله آثار مهمی را برعهده داشته که از میان آثار میتوان به گویندگی به جای سوفیا لورن در دو فیلم هوس زیر درختان نارون، خانه قایقی، به جین هاگن در «جنگل آسفالت» و به جای ایوان دکارلو در «شیاطین دریا» اشاره کرد. در زمینه مدیریت دوبلاژ کارتون نیز آثار ماندگاری میتوان اشاره کرد، همچون سفیدبرفی و هفت کوتوله، پینوکیو، سیندرلا، زیبای خفته، گربههای اشرافی و سرندیپیای اشاره کرد. در سینما و تلویزیون نیز میتوان به مجموعه تلویزیونی سالهای دور از خانه (اوشین) و فیلم «بیست هزار فرسنگ زیر دریا» اشاره کرد.
فیلم های سینمایی ژاله علو
- طوفان زندگی :علی دریا بیگی، 1327
- زندانی امیر :اسماعیل کوشان، 1327
- واریتهٔ بهاری :پرویز خطیبی، 1328
- افسونگر :اسمکاعیل کوشان، 1331
- آغا محمدخان قاجار :نصرت الله محتشم، 1333
- ماجرای زندگی :نصرت الله محتشم، 1333
- عروس دجله :نصرت الله محتشم، 1333
- اتهام :شاپور یاسمی، 1335
- یعقوب لیث صفاری :علی کسمایی، 1336
- طلسم شکسته :سیامک یاسمی، 1337
- بیژن و منیژه :منوچهر زمانی، 1337
- بیستارهها :خسرو پرویزی، 1338
- پیمان دوستی :مهدی رئیس فیروز، 1338
- آسمون جل :نصرت الله وحدت، 1338
- صفرعلی :سعید نیوندی، 1339
- پیمان دوستی:مهدی رئیس فیروز، 1339
- شب کلاه شیطان :ناتمام-1339
- مرفین یا آفت زندگی :1339
- دندان افعی :اسماعیل کوشان، 1340
- بیوههای خندان :نظام فاطمی، 1340
- ور پریده :سیامک یاسمی، 1341
- طلای سفید :جمشید شیبانی، 1341
- کلید :محمود نوذری و ژرژ لیچنسکی، 1341
- هوکانی :ناتمام-1348
- شیرین و فرهاد :رحیم رحیمی پور، 1349
- لیلی و مجنون :سیامک یاسمی، 1349
- طوقی :علی حاتمی، 1349
- پنجره :جلال مقدم، 1349
- پل :خسرو پرویزی، 1350
- احساس داغ :روبیک زادوریان،1350
- داشآکل :مسعود کیمیایی، 1350
- لوطی :خسرو پرویزی، 1350
- آدمک :خسرو هریتاش، 1350
- قلندر :علی حاتمی، 1351
- اتل متل توتوله :ایرج قادری، 1351
- فتنهٔ چکمه پوش :همایون بهادران، 1351
- ساعت فاجعه :رایموند هواکیمیان، 1351
- عباسه و جعفر برمکی :امیر شروان، 1351
- آبنبات چوبی :امان منطقی، 1351
- شیرعلی مردان :ناتمام-1351
- کیفر :عبدالله غیابی، 1352
- غریب :1352
- صدای صحرا :نادر ابراهیمی، 1354
- واسطهها :حسن محمدزاده، 1356
- زمان از دست رفته :پوران درخشنده، 1368
- پرواز را به خاطر بسپار :حمید رخشانی، 1371
- جنگ نفتکشها :محمد بزرگ نیا، 1372
- آدمبرفی :داوود میرباقری، 1373
- روز واقعه :شهرام اسدی، 1373
- پری (گوینده) :داریوش مهرجویی، 1373
- طالع سعد :مهستی بدیعی، 1374
- زن امروز :مجید قاری زاده، 1375
- سلطان :مسعود کیمیایی، 1375
- مسافر ری (نسخهٔ سینمایی) :داوود میرباقری، 1380
- مهمان مامان :داریوش مهرجویی، 1382
- کارناوال مرگ :حبیب الله کاسه ساز و رضا اعظمیان، 1387
- ملک سلیمان :شهریار بحرانی، 1387
- شیرین :عباس کیا رستمی، 1387
- مجبوریم :رضا درمیشیان، ١٣٩٧
- فصل ماهی سفید :قربان نجفی، ١٣٩٨
سریالهای تلویزیونی ژاله علو
- سایه روشن:یوسف طاهریان، 1390
- مختارنامه:داوود میرباقری، 1383 تا 1390
- مستند ساکن صحرای سکوت:1387 تا 1390
- شیخ بهایی:شهرام اسدی، 1382 تا 1387
- ساعت شنی:بهرام بهرامیان، 1385
- روز رفتن:جواد افشار، 1385
- مشق عشق:بهرام بهرامیان، 1383 تا 1384
- روشنتر از خاموشی:حسن فتحی، 1378 تا 1381
- تفنگ سرپر:امرالله احمدجو، 1377 تا 1381
- مسافر ری:داوود میرباقری، 1379
- آی آدمها:محمد حسین پور، 1379
- یکی بود یکی نبود:جواد افشار، 1378
- روزهای زندگی:سیروس مقدم، 1377 تا 1378
- بگذار آفتاب براید:حسین مختاری، 1377 تا 1378
- چشم به راه:اصغر فرهادی، 1377
- پیگرد:اردشیر طلوعی، 1375
- قائم مقام فراهانی:محمدرضا ورزی، 1375
- زیر چتر خورشید:بهمن زرینپور، 1375
- بی بی یون:حسین پناهی، 1374
- این خانه دور است:مسعود رسام و بیژن بیرنگ، 1370 تا 1374
- آوای فاخته:بهمن زرینپور، 1373
- سنگ و شیشه:جمشید حیدری، 1372
- سرزمین من و نقابداران:مرتضی جعفری، 1372
- تاریخ روابط ایران و انگلیس:مرتضی جعفری، 1372
- باغ گیلاس:مجید بهشتی، 1372
- روزی روزگاری:امرالله احمدجو، 1370 تا 1371
- نقاشی با خطوط ساده:میترا عبدی، 1370
- وزیر مختار:سعید نیکپور، 1370
- گالشهای مادربزرگ:بهمن زرینپور، 1367
- بخش 4 جراحی:مسعود فروتن، 1367
- اسناد کهنه تاریخ نو:نادر ابراهیمی، 1367
- گرگها:داوود میرباقری، 1365 تا 1366
- امیرکبیر:سعید نیکپور، 1363 تا 1364
تئاترهای ژاله علو
- ماری مادلن
- در سایهٔ حرم
- سوگلی حرمسرا
- دزد ناشی
- سرباز فداکار
- شاه صفی
- در زوایای حرم
- جاسوسه
- شعله
- لبخند مرموز
- آغا محمد خان قاجار
- تو مال منی
- تلافی
- قهرمان
- میهمانان سمج
- توپاز
- رقص زمین(فقط صدا)
دوبله
- گوینده نقشهای اول بهجای سوفیا لورن(هوس زیر درختان نارون، خانه قایقی)
- سوزان هیوارد(فاتح، رعد در آفتاب)
- مورین اوهارا(دام والدین (1961)، نسل کمیاب، کوهستان اسپنسر)
- جینا لولوبریجید( رؤیای شیرین)
- ایوان دکارلو( شیاطین دریا)
- دوریس دی( لج و لجبازی)
- جانا ماریا کاناله(ببر هفت دریا)
- جین هاگن(جنگل آسفالت)
- کتی جورادو(مردی از دل ریو)
- بتی فیلد(پیکنیک)
- جوآن اوبرایان(در نمایشگاه جهانی اتفاق افتاد)
- شرلی آنه فیلد
- آلیدا والی
- ایوون سانسون
- آوا گاردنر
- جون کرافورد
- باربارا استانویک
- ریتا هیورث
- مستند حیات وحش هند بهعنوان راوی (مدیر دوبلاژ امیرمحمد صمصامی)
مدیریت دوبلاژ
- کارتونهای والت دیزنی:سفیدبرفی و هفت کوتوله، پینوکیو، سیندرلا، زیبای خفته، گربههای اشرافی، جک و لوبیای سحر آمیز و…
- مجموعهٔ کارتونی رامکال
- مجموعهٔ کارتونی سرندیپیتی
- مجموعهٔ کارتونی دهکده حیوانات (میشا)
- مجموعهٔ کارتونی بامزی قویترین خرس دنیا
- مجموعهٔ کارتونی الفی اتکینز
- مجموعهٔ کارتونی پت پستچی
- مجموعهٔ تلویزیونی سالهای دور از خانه (اوشین)
- مجموعهٔ تلویزیونی سوئینی
- مجموعهٔ تلویزیونی زن اتمی
- فیلم سینمایی جادوگر شهر زمرد
- فیلم سینمایی بیست هزار فرسنگ زیر دریا
- فیلم سینمایی تام بندانگشتی
- فیلم سینمایی بادبادک آبی
- فیلم سینمایی یوزپلنگ
- فیلم سینمایی پسری روی دلفین
- فیلم سینمایی دُن آرام
- فیلم سینمایی شنیدم که جغدی مرا به نام میخواند
برخی از جوایز
- تندیس افتخار برای یک عمر فعالیت سینمایی از سوی خانهٔ سینمای ایران(1382)
- تقدیرنامه برای یک عمر فعالیت هنری و تأثیر فرهنگی از انجمن بازیگران سینمای ایران
- لوح تقدیر به عنوان کارگردان برتر از ششمین جشنوارهٔ بینالمللی برنامههای رادیویی
- لوح تقدیر و جایزهٔ بهترین کارگردانی برای نمایشنامهٔ رادیویی «یک اتفاق ساده در جشنوارهٔ بینالمللی برنامههای رادیویی (1385)
- معرفی به عنوان چهرهٔ ماندگار(1389)
- لوح تقدیر و هدیۀ کمیسیون ملی یونسکو در ایران به پاس یک عمر فعالیت هنری
منبع: گُفتنی