(تصاویر) نیکولا تسلا؛ دانشمندی از آینده

نیکولا تسلا در دهم ژوئیه ۱۸۵۶ در روستای اسمیلیان (Smiljan) از منطقه لیکا، که در آن زمان بخشی از امپراتوری اتریش-مجارستان و منطقه‌ای در کرواسی بود، متولد شد. پدرش، میلوشین تسلا، یک کشیش ارتدکس صرب بود و مادرش، دوکا ماندیچ، خود مخترع لوازم خانگی بود.

نیکولا تسلا که نامش به تازگی و با پیشرفت شرکت تسلا به بنیان‌گذاری ایلان ماسک دوباره بر سر زبان‌ها افتاده است، یکی از درخشان‌ترین مخترعان و مهندسان تاریخ بشر است، که بیش از آنچه فکرش را بکنید در شکل‌گیری دنیای امروزی ما نقش ایفا کرده است. این نابغه ریاضی و فیزیک در نیمه قرن نوزدهم متولد شد و تا آخرین روزهای زندگی‌اش در حال اختراع و ارائه خدمات علمی بود. عشق او به علم، یادگیری و اختراع او را به یکی از مهم‌ترین مخترعان و دانشمندان تاریخ علم بدل کرده است. اما به راستی نیکولا تسلا کیست؟

نیکولا تسلا کیست؟

نیکولا تسلا در دهم ژوئیه ۱۸۵۶ در روستای اسمیلیان (Smiljan) از منطقه لیکا، که در آن زمان بخشی از امپراتوری اتریش-مجارستان و منطقه‌ای در کرواسی بود، متولد شد. پدرش، میلوشین تسلا، یک کشیش ارتدکس صرب بود و مادرش، دوکا ماندیچ، خود مخترع لوازم خانگی بود.

نیکولا مادرش را یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین شخصیت‌های زندگی‌اش می‌دانست. گویا او زنی بسیار باهوش بوده که در زمینه‌های علمی و مکانیکی مهارت‌های برجسته‌ای داشته و بدون هیچ‌گونه آموزش رسمی، ابزار و وسایلی اختراع و طراحی می‌کرده است که برای امور روزمره خانواده‌اش بسیار مفید بودند. تسلا بارها گفته بود که نبوغ خود را از مادرش به ارث برده و او را الهام‌بخش اصلی علاقه‌اش به علم، فناوری و دنیای اختراعات می‌داند.

تحصیلات نیکولا تسلا

تسلا در سال ۱۸۷۳ در دبیرستان فنی کارلشتات تحصیل کرد، سپس به دانشگاه پلی‌تکنیک گراتس (TU Graz) در اتریش و بعد از آن به دانشگاه پراگ رفت. تسلا در ابتدا قصد داشت در زمینه فیزیک و ریاضیات تحصیل کند، اما خیلی زود شیفته الکتریسیته شد و برق خواند، اما هیچ‌گاه تحصیلات آکادمیک خود را به پایان نبرد و مدرکی دریافت نکرد.

تسلا و ادیسون

در زندگینامه نیکولا تسلا آمده است که او کار خود را در سمت مهندس برق در شرکت تلفنی در بوداپست در سال ۱۸۸۱ آغاز کرد. تسلا پیش از مهاجرت به آمریکا، به شرکت کونتیننتال توماس ادیسون در پاریس پیوست. در سال ۱۸۸۳، زمانی که در استراسبورگ بود، به طور خصوصی نمونه‌ای اولیه از موتور القایی را ساخت و آن را با موفقیت به کار انداخت؛ اما چون نتوانست در اروپا کسی را برای حمایت از این اختراع انقلابی متقاعد کند، پیشنهاد کار برای توماس ادیسون در نیویورک را پذیرفت. رویای کودکی او این بود که به آمریکا بیاید و نیروی آبشار نیاگارا را مهار کند.

تسلای جوان در سال ۱۸۸۴ به ایالات متحده آمد و معرفی‌نامه‌ای از چارلز بچلر برای توماس ادیسون به همراه داشت: «من دو مرد بزرگ می‌شناسم، یکی شما هستید و دیگری این جوان است.» در آمریکا بود که اختلاف نظر او با ادیسون درباره جریان مستقیم (DC) در مقابل جریان متناوب (AC) آغاز شد. این اختلاف به اوج خود رسید و جنگ جریان‌ها را به راه انداخت، جنگی که ادیسون در آن به شدت شکست خورد و نتوانست سرمایه‌گذاری خود را در تجهیزات و تأسیسات جریان مستقیم حفظ کند.

تسلا و اختراع موتور القایی جریان متناوب

در فوریه ۱۸۸۲، تسلا میدان مغناطیسی دوار را کشف کرد که یک اصل بنیادی در فیزیک و مبنای تقریبا تمامی دستگاه‌هایی است که از جریان متناوب استفاده می‌کنند. تسلا این اصل را به طرز برجسته‌ای برای ساخت موتور القایی جریان متناوب و سیستم چندفازی برای تولید، انتقال، توزیع و استفاده از نیروی برق تطبیق داد.

موتور القایی جریان متناوب تسلا در صنایع و لوازم خانگی در سرتاسر جهان به طور گسترده‌ای استفاده می‌شود. این موتور انقلاب صنعتی را در ابتدای قرن آغاز کرد. برق امروز از طریق اختراعات او تولید، منتقل و به نیروی مکانیکی تبدیل می‌شود. بزرگترین دستاورد تسلا سیستم جریان متناوب چندفازی او است که امروز سراسر کره زمین را روشن می‌کند.

تسلا و وستینگ هاوس؛ برنده جنگ جریان‌ها

تسلا موتورها و سیستم‌های الکتریکی خود را در یک مقاله کلاسیک با عنوان «یک سیستم جدید از موتورهای جریان متناوب و ترانسفورماتورها» معرفی کرد که در سال ۱۸۸۸ در حضور انجمن مهندسان برق آمریکا ارائه شد. یکی از افرادی که تحت تأثیر قرار گرفت، صنعت‌گر و مخترع جورج وستینگ‌هاوس بود. یک روز او از آزمایشگاه تسلا بازدید کرد و از آنچه دید شگفت‌زده شد. تسلا یک سیستم چندفازی ساخته بود که شامل یک دینام جریان متناوب، ترانسفورماتورهای افزایش و کاهش ولتاژ و یک موتور جریان متناوب در انتهای دیگرش بود.

نیکولا تسلا سیستم جریان متناوب چندفازی از ژنراتورها، موتور‌ها و ترانسفورماتورها را توسعه داد و ۴۰ پتنت اساسی ایالات متحده را در این زمینه به ثبت رساند که توسط جورج وستینگ‌هاوس خریداری شد؛ فردی که مصمم بود تا سیستم تسلا را به آمریکا عرضه کند. ادیسون نمی‌خواست امپراتوری جریان مستقیم خود را از دست بدهد و جنگ تلخی بین او و تسلا آغاز شد. این جنگ جریان‌ها، جنگ تسلا در برابر ادیسون و در واقع جنگ AC در برابر DC بود. تسلا و وستینگ‌هاوس در نهایت به عنوان برنده از این جنگ بیرون آمدند زیرا AC تکنولوژی برتری بود. این جنگ به نفع پیشرفت آمریکا و در نتیجه پیشرفت جهان به پایان رسید.

اختراعات نیکولا تسلا

موتور القایی: موتور القایی یکی از مهم‌ترین اختراعات نیکولا تسلا بود که نقش مهمی در پیشرفت سیستم‌های برق داشت و موجب توسعه بسیاری از دستگاه‌های الکتریکی مدرن شد.

سیستم جریان متناوب (AC): توسعه سیستم جریان متناوب توسط تسلا پایه‌گذار شبکه مدرن توزیع برق شد و امکان انتقال انرژی در مسافت‌های طولانی را فراهم کرد.

سیم‌پیچ تسلا: یکی از اجزای کلیدی در فناوری رادیویی که امکان انتقال بی‌سیم برق و آزمایش‌های ولتاژ بالا را فراهم کرد.

ارتباطات بی‌سیم و امواج رادیویی: گرچه گولیلمو مارکونی اغلب به عنوان مخترع رادیو شناخته می‌شود، اما آزمایش‌های اولیه تسلا پایه‌های ارتباطات بی‌سیم را بنا نهادند و در سال ۱۹۴۳، دیوان عالی آمریکا اعتبار اختراع رادیو را به تسلا بازگرداند.

کنترل از راه دور: در سال ۱۸۹۸، تسلا نخستین قایق کنترل از راه دور را معرفی کرد که مقدمه‌ای بر فناوری‌های مدرن کنترل از راه دور بود.

فناوری اشعه ایکس: تسلا آزمایش‌هایی در زمینه اشعه‌ ایکس انجام داد که قبل از کشف رسمی آن توسط ویلهلم رونتگن بود.
ماشین زلزله: تسلا مدعی بود که دستگاهی ارتعاشی ساخته که می‌تواند لرزش‌هایی به اندازه‌ زلزله ایجاد کند. هرچند این ادعا اثبات نشد، اما بعدها در زمینه‌ تحقیقاتی مربوط به ارتعاشات و تشدید مکانیکی تاثیرگذار بود.

تسلا و جایزه نوبل

در سال ۱۹۱۵، مقاله‌ای در نیویورک تایمز اعلام کرد که تسلا و ادیسون قرار است جایزه نوبل فیزیک را مشترکاً دریافت کنند. اما بعد از آن به طرز عجیبی، هیچ‌کدام از آن‌ها این جایزه را دریافت نکردند و دلیل آن نامشخص بود. شایعه شده بود که تسلا جایزه را به این دلیل رد کرده است که نمی‌خواسته آن را با ادیسون به اشتراک بگذارد و معتقد بوده است مارکونی (مخترع رادیو) قبلاً جایزه‌ او را گرفته است.

جوایز و افتخارات نیکولا تسلا

نیکولا تسلا در ۷۵مین سالگرد تولدش در سال ۱۹۳۱، روی جلد مجله تایم (Time) ظاهر شد. در این مناسبت، تسلا نامه‌های تبریکی از بیش از ۷۰ نفر از پیشگامان در علم و مهندسی دریافت کرد که از یکی از آن‌ها آلبرت انیشتین بود. این نامه‌ها به صورت یک کتاب یادبود تنظیم و به تسلا تقدیم شده است.

• نیکولا تسلا در سال ۱۸۹۴، دو دکترای افتخاری از دانشگاه‌های کلمبیا و ییل دریافت کرد و مدال ایلیوت کِرسون را از موسسه فرانکلین به دست آورد.
• در سال ۱۹۱۷، تسلا مدال ادیسون، ارزشمندترین جایزه برقی در ایالات متحده را دریافت کرد.
  در سال ۱۹۳۴ شهر فیلادلفیا مدال جان اسکات را برای سیستم قدرت چندفازی‌اش به تسلا اهدا کرد.
• تسلا در سال ۱۹۷۵ به تالار مشاهیر مخترعین معرفی شد.
• مدال نیکولا تسلا یکی از برجسته‌ترین افتخاراتی است که توسط موسسه مهندسان برق اعطا می‌شود. این جایزه از سال ۱۹۷۶ به طور سالانه به یاد تسلا به افراد داده شده است.
• سرویس پستی ایالات متحده در سال ۱۹۸۳ تسلا را با یک تمبر یادبود تجلیل کرد.
• مجسمه نیکولا تسلا در جزیره گوت برای بزرگداشت مردی که اختراعاتش در ایستگاه برق آبشارهای نیاگارا در سال ۱۸۹۵ به کار گرفته شد، قرار دارد.
• علامت «گوشه نیکولا تسلا» (Nikola Tesla Corner) در تقاطع خیابان چهلم و خیابان ششم در منهتن قرار دارد و یادآوری همیشگی برای تمام نیویورکی‌ها از عظمت این نابغه است.
• نام نیکولا تسلا بر واحد بین‌المللی چگالی شار مغناطیسی به نام «تسلا» قرار گرفت و ارج نهاده شد.
• در مرکز علمی آزادی در شهر جرزی، نیوجرسی، هر روزه نمایشی علمی با استفاده از سیم‌پیچ تسلا برگزار می‌شود که در برابر چشمان تماشاگران، یک میلیون ولت برق تولید می‌کند.

نظریات نیکولا تسلا

از ایده‌هه و نظریات نیکولا تسلا می‌توان به کشتی‌های هوایی فراصوت، اشاره کرد. این کشتی‌ها می‌توانستند با سرعت‌ بالا و بی‌نیاز از سوخت‌های فسیلی پرواز کنند. تسلا اعتقاد داشت که با انرژی الکتریکی و تکنیک‌های خاصی که خودش آن‌ها را توسعه داده، می‌شود کشتی‌های هوایی‌ فراصوتی ساخت که بتوانند بدون محدودیت‌های معمول هواپیماهای زمان خود پرواز کنند. این ایده هیچ‌گاه به عمل درنیامد.

یکی دیگر از این ایده‌ها ناوگان دریایی کنترل از راه دور بود. تسلا در ۱۸۹۸ نمونه اولیه‌ای از یک قایق کنترل از راه دور را به نمایش گذاشت. او با امواج رادیویی قادر بود قایق را هدایت کند و می‌توانست حرکت قایق را به جلو، عقب، چپ و راست کنترل کرده و حتی چراغ‌های قایق را روشن و خاموش کند. تسلا همچنین در دهه ۱۸۹۰ ایده دوربین تفکر را مطرح کرد. او اعتقاد داشت که می‌شود تصاویری که در ذهن انسان است را به تصاویری ضبط شده تبدیل کرد. تسلا معتقد بود که افکار و تصورات ما با تحریک الکتریکی در مغز ایجاد می‌شوند و این تحریکات می‌توانند به شکلی قابل مشاهده ترجمه شوند.

تسلا معتقد بود که می‌توان سیگنال‌های الکتریکی مغزی را با دستگاه‌هایی شناسایی و بعد آن‌ها را به تصاویر تبدیل کرد. چیزی که سال‌ها بعد به حقیقت پیوست. یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های تسلا، برج واردنکلیف بود که در اوایل قرن بیستم در لانگ آیلند، نیویورک ساخته شد. او این برج را برای انتقال رایگان و بی‌سیم انرژی در سراسر جهان طراحی کرده بود. اما مشکلات مالی و عدم حمایت سرمایه‌گذاران، از جمله عقب‌نشینی جی.پی. مورگان، باعث شد پروژه متوقف شود. پس از این شکست، وضعیت مالی و حرفه‌ای تسلا رو به افول گذاشت.

دلیل ازدواج نکردن نیکولا تسلا

به گفته هوگو گرنسبک نویسنده بیوگرافی نیکولا تسلا، تسلا دارای ظاهری فوق‌العاده بود، با قدی بیش از ۱۸۰سانتی‌متر و چشمانی عمیق و رفتاری شاهانه. او یک مجرد مادام‌العمر بود و زندگی‌ای نسبتاً انزواطلبانه داشت و تمام وقت و انرژی خود را به علم اختصاص می‌داد؛ شاید همین دلیل ازدواج نکردن نیکولا تسلا باشد. از جملات نیکولا تسلا در این باره می‌توان گفت: «تنها باش، این راز اختراع است. تنها باش، آن زمان است که ایده‌ها متولد می‌شوند» او همچنین جمله‌ای دیگری دارد که می‌گوید: «فکر نمی‌کنم اختراعات بزرگی وجود داشته باشند، که توسط مردان متاهل انجام شده باشند.»

نیکولا تسلا و راز اعداد

نیکولا تسلا نظریات خاصی در مورد راز اعداد داشت که به اعداد ۳ و ۶ و ۹ مربوط بودند؛ اما هیچ‌کدام از این نظریات اثبات نشدند و نمی‌توان گفت که پایه و اساس علمی دارند. تسلا در سال‌های پایانی عمر خود همچنان روی پروژه‌های مختلفی کار می‌کرد اما چون با کمبود سرمایه‌‌گذار مواجه بود، دچار سرخوردگی شده بود. سخنان عجیب نیکولا تسلا، رفتارهای کمی غیرعادی و ادعاهای خارق‌العاده او، مانند برقراری ارتباط با بیگانگان و اختراع «اشعه مرگ» در نهایت او را بیش از پیش از جامعه علمی دور کرد.

جملات نیکولا تسلا

• بگذارید آینده حقیقت را بگوید و هر کسی را با توجه به کار و دستاوردهایش ارزیابی کنید. حال مال آن‌هاست. آینده‌ای که من واقعاً برای آن کار کرده‌ام مال من است.
• اختراع مهم‌ترین محصول مغز خلاق انسان است. هدف نهایی، تسلط کامل ذهن بر جهان مادی و مهار طبیعت انسان برای رفع نیازهای انسان است. آرزویی که مرا در هر کاری که انجام می‌دهم راهنمایی می‌کند، میل به مهار نیروهای طبیعت برای خدمت به بشر است.

سخنان عجیب نیکولا تسلا

• من خود را یکی از سخت‌کوش‌ترین کارگران می‌دانم و شاید اگر فکر کردن را معادل کار کردن بدانیم، من سخت‌کوش‌ترین کارگر باشم، چون تقریباً تمام ساعات بیداری خود را به فکر کردن اختصاص داده‌ام. اما اگر کار را اینگونه تعریف کنیم که عمل معینی باید در زمان معینی صورت پذیرد، من ممکن است بدترین فرد بین کارگران باشم.
• مغز من فقط یک گیرنده است، در جهان هسته‌ای وجود دارد که ما از آن دانش و قدرت را الهام می‌گیریم. من به اسرار این هسته نفوذ نکرده‌ام، اما می‌دانم که وجود دارد.

فیلم‌هایی در مورد تسلا

یکی از جدیدترین فیلم‌ها در مورد زندگی تسلا فیلم تسلا (Tesla 2020) است؛ فیلمی به کارگردانی مایکل المیریدا و ساخت ایالات متحده که نگاهی به زندگی نیکولا تسلا و روابط او با توماس ادیسون و انی دختر جی پی مورگان و همچنین موفقیت‌های او در زمینه انتقال انرژی برق می‌اندازد.

فیلم نیکولا تسلا، مردی از آینده (Nikola Tesla – the Man from the Future 2020) هم یک فیلم کوتاه ۱۶ دقیقه‌ای است که به مهم‌ترین اختراع تسلا یعنی موتور جریان متناوب (AC) می‌پردازد.

فیلم دیگری که به نوعی به زندگی نیکولا تسلا بازمی‌گردد، فیلم سمت آمریکایی (The American Side 2016) است. داستان در این فیلم از این قرار است که پس از یک خودکشی مرموز در آبشار نیاگارا، داستان کارآگاه مسئول حل پرونده با اختراع انقلابی نیکولا تسلا در این آبشار گره می‌خورد و اسرار عجیبی از این اختراع فاش می‌شود.

فیلم نیکولا تسلا، چشم‌انداز زمان مدرن (Nikola Tesla – Visionary of Modern Times 2012) هم مستندی به کارگردانی مایکل کراوس است که به صورت مستند زندگی تسلا را به تصویر می‌کشد.

فیلم راز نیکولا تسلا (The Secret of Nikola Tesla 1980) هم یک فیلم سینمایی در ژانر مستند/درام است که در آن اورسن ولز به ایفای نقش پرداخته است.

کتاب نیکولا تسلا

کتاب‌های بسیاری درباره تسلا نوشته شده است، از جمله «نابغه ولگرد: زندگی نیکولا تسلا» اثر جان جی. اونیل و «تسلا: مردی فراتر از زمان» نوشته مارگارت چنی که سهم قابل‌توجهی در شهرت او داشته‌اند. کتاب «جادوگر: زندگی و زمانه نیکولا تسلا» هم یکی از مشهورترین کتاب‌ها در مورد تسلاست که به قلم ویلیام تربو نگاشته شده است. همچنین کتاب نیکولا تسلا در مورد اختراعاتش به نام «اختراعات من: اتوبیوگرافی نیکولا تسلا» چاپ شده است که در آن به تمامی وسایلی که در طول حیاتش ساخته اشاره کرده است.

ایلان ماسک و نیکولا تسلا

چیزی که نیکولا تسلا همیشه آرزوی آن را داشت این بود که انرژی برق به صورت بی‌سیم برای همگان در دسترس باشد. با این حال، ایده‌ها و اختراعات او به دلیل مشکلات مالی و فنی به خوبی پیاده‌سازی نشدند و او به آرزو خود نرسید. اشتراک ایلان ماسک و نیکولا تسلا هم در این نکته از زندگینامه نیکولا تسلا نهفته است: انرژی برق بی‌سیم برای همگان؛ این آرزوی تسلا باعث شد تا موسسان شرکت تسلا برای ساخت اولین خودرو هوشمند برقی نام این دانشمند بزرگ را به کار ببرند. نمونه اولیه خودرو تسلا در سال ۲۰۰۴ رونمایی شد و این شرکت که هم‌اکنون مدیرعامل آن ایلان ماسک است، توانسته به قوی‌ترین و ارزشمندترین شرکت ساخت خودرو برقی هوشمند در دنیا بدل شود.

تسلا در تاریخ ۷ ژانویه ۱۹۴۳ در هتل نیویورکر در نیویورک درگذشت، جایی که ده سال آخر زندگی‌اش را در آنجا سپری کرده بود. اتاق ۳۳۲۷ در طبقه ۳۳، سوئیت دو اتاقه‌ای بود که او در آن اقامت داشت.

منبع: خبرآنلاین